Kościół świętej Anny w Krzywej

← wróć do listy zabytków gminy Chojnów

Krzywa to jedna z najstarszych miejscowości gminy Chojnów. Jej najważniejszym zabytkiem jest kościół świętej Anny, którego historia sięga XIV wieku. Do dziś odwiedzając tę wieś możemy natknąć się na pozostałości dawnej już nieistniejącej świątyni, na bazie której wybudowano obecny emporowy kościół...

Zobacz czym dziś może zachwycić nas kościół w Krzywej.

Rys historyczny

Pierwsze wzmianki o istnieniu kościoła w Krzywej, znanej ówcześnie pod zlatynizowaną nazwą Kryva, pochodzą z 1305 roku. Jaki wyglądał ten kościół? Prawdopodobnie był drewniany... Jego losy niestety kryją się w mrokach historii. Wiemy, że w latach 1325-1335 w Krzywej wzniesiono nowy kościół. Może przypuszczać, że poprzednia świątynia została rozebrana na potrzeby nowego budynku sakralnego. Okazją do budowy nowej świątyni było przeniesienie do Krzywej probostwa ze Starego Łomu.

W XVI wieku wieś Krzywa była własnością rodu Festenberg-Packisch, którzy to podążając za naukami Marcina Lutra, wprowadzili na swoich posiadłościach nową religię. Kres względnemu spokojowi przyniosła w 1618 roku krwawa wojna trzydziestoletnia, w której naprzeciwko siebie stanęły państwa protestanckie i katolickie. Walki pustoszące Śląsk nie ominęły także Krzywej. To prawdopodobnie właśnie wówczas doszło do zniszczenia kościoła.

Wiemy, że kościół odbudowany został w 1714 roku z inicjatywy Hansa S. von Festenberga jako protestancki kościół ucieczkowy. Nowa świątynia prawdopodobnie wykorzystała dolne partie starej budowli. Sam obiekt został rozbudowany w obszerny kościół emporowy.

Ostatni przykry incydent związany z kościołem w Krzywej miał miejsce w 1813 roku, kiedy to wycofujący się żołnierze napoleońscy podpalili świątynię. Kościół został uratowany dzięki pomocy mieszkańców Krzywej.

Czy wiesz, że... ...termin "kościoły ucieczkowe" dotyczył świątyń ewangelickich położonych na obszarach protestanckich (np. księstwo legnickie), w bezpośredniej bliskości obszarów zrekatolicyzowanego Śląska, pozostającego pod zwierzchnością Habsburgów? Po wojnie trzydziestoletniej służyły one lokalnej ludności oraz wiernym zza granicy, którzy nie mieli na swoich terenach swobody wyznaniowej.

Epitafia patronów kościoła znajdujące się na północnej ścianie świątyni. Od lewej: Barbara Festenberg-Packisch, inna Barbara Festenberg-Packisch z niemowlęciem na rękach, Maria Elizabeth von Reibnitz i Georg Festenberg-Packisch

Czym kościół świętej Anny może nas zachwycić?

Współcześnie kościół świętej Anny to zdecydowanie najważniejszy zabytek Krzywej. Jest to świątynia orientowana, murowana, jednonawowa, z dwukondygnacyjnymi emporami.

Jego wnętrze kryją drewniane sklepienia kolebkowe, które podobnie jak empory i ławki zdobione są oryginalnymi barokowymi malowidłami z 1714 roku przedstawiającymi sceny o tematyce zaczerpniętej z dziejów Starego i Nowego Testamentu: Chrzest Chrystusa, Ostatnią Wieczerzę, Mojżesza na Górze Synaj, Trójcę Świętą oraz scenę alegoryczną.

Zainteresowanie wzbudzić może znajdująca się po lewej stronie głównego ołtarza XV-wieczna polichromowana ludowa rzeźba drewniana przedstawiającą Matkę Boską trzymającej na kolanach martwego Jezusa Chrystusa (Pietà). Rzeźba pochodzi prawdopodobnie z poprzedniej świątyni.

Z dawnego wystroju kościelnego do dnia dzisiejszego zachował się szereg XVII-wiecznych nagrobków, znajdujących się na zewnętrznej, północnej ścianie i w przyziemiu wieży.

Widok od strony drogi

Kościół otoczony jest cmentarzem

← wróć do listy zabytków gminy Chojnów