Czeskie Hejnice to następna propozycja na znakomity weekend.

Hejnice rozciągnięte w Dolinie Smědy (pol. Witki), znane są od średniowiecza z najważniejszego miejsca odpustowego w regionie. Malowniczo położone u stóp Orzesznika przyciągają turystów i pielgrzymów.
Nazwa miasta prawdopodobnie oznacza "Wieś w gajach". Uważa się, że pierwszymi mieszkańcami na terenie dzisiejszej miejscowości byli węglarze.
Za pierwszą wzmiankę o osadzie uchodzi data MCCXI (1211), którą cieśla, rzekomo wyżłobił na belce stropowej drewnianej kapliczki stojącej w miejscu dzisiejszej bazyliki Najświętszej Marii Panny. Budowniczowie, którzy kapliczkę przebudowywali w roku 1252 na kamienny kościół, datę MCCXI oznaczyli na sklepieniu.

W latach 1722-29, wg projektu T.Haffeneckera, kościół przebudowano na obecną bazylikę, wbudowując w nią pozostałości wcześniejszej świątyni.
Barokowa dwuwieżowa bazylika Nawiedzenia Marii Panny (Navštívení Panny Marie) stanowi od trzech wieków religijne serce miejscowości. Umieszczony jest w niej gotycki posąg Św.Marii (Mater Formosa) z lat 80. XIVw. Znajduje się tu także polny ołtarz Albrechta z Valdštejna oraz szereg innych zabytków wraz z rodzinnym grobowcem właścicieli byłego majątku frydlantskiego - Clam-Gallasów.
Msze w kościele odprawiane są codziennie oprócz poniedziałków, w niedziele o godzinie 9.00. Główne pielgrzymki odbywają się 31. maja oraz 2. lipca, a międzynarodowa 8. września.
W latach 1692-96 M.A.Canevall dobudował do pierwotnego kościoła czteronawowy klasztor z ambitem, który został następnie przekazany franciszkanom. Od 1994r. w klasztorze znajduje się Międzynarodowe Centrum Odnowy Duchowej. Otoczenie bazyliki i klasztoru zdobi szereg chronionych kamiennych rzeźb. Pośród nich stoi zabytkowa lipa drobnolistna o obwodzie pnia 405cm i wysokości 20m, licząca ok. 250lat.
Poza bazyliką w miejscowości godne uwagi są domy przysłupowe i przysłupowo-szachulcowe (np. Nr 108, 118, 175). W domu nr 150 znajduje się Galeria Bartoša, w której można zakupić miejscowe pamiątki.
Ciekawostką dla miłośników historii są również pozostałości teatru leśnego. W latach 1913-1914 w miejscu zwanym Na Hrátkách hejnickia "Spółka dla poprawiania ruchu drogowego" zbudowała teatr leśny. Pierwsze przedstawienie odbyło się 7. czerwca 1914 dla 1000 widzów.

Kolejnym interesującym obiektem zabytkowym jest most w kierunku Ferdinadova z początku XVIII stulecia.
Znajdującą się w samym centrum miasteczka, atrakcją aktualnie bardzo specyficzną, jest hotel Perun. Wybudowany naprzeciw bazyliki otwarty został na Boże Narodzenie roku 1900 jako hotel "Klasztorny dwór". Ze swą 25.metrową wieżą widokową szybko stał się centrem miejscowego życia kulturalnego. Nieco później został przemianowany na hotel "Cesarski dwór" (Kaiserhof), a następnie otrzymał imię swego właściciela - wielkiego przedsiębiorcy Franza Josefa Scholze - "hotel Scholz". Kolejną nazwę otrzymał w roku 1945 - "hotel Praha". Pod nazwą Perun zwrócony dawnym właścicielom, przeszedł w ręce pewnej przedsiębiorczyni z Chomutova. W roku 1997 jego znaczna część runęła. Pozostałość stoi do dziś, i o ile nie przypadnie miastu, hotel czeka prawdopodobnie całkowita rozbiórka.
W Hejnicch od początku istnienia rozwijała się ludzka wytwórczość i przemysł. W XVI wieku uruchomiono w pobliżu szereg kopalń rudy żelaza, którą na miejscu w niewielkich hutach przetapiano na surowiec. Od XIX wieku zaczął dynamicznie się rozwijać przemysł tekstylny. Liczne manufaktury dały początek współczesnym zakładom, a tradycje włókiennicze podtrzymywane są w okolicy do dziś. Wytwarzano tu również porcelanę jednak nigdy Hejnice nie stały się większym ośrodkiem w tej gałęzi, podobnie, mimo bliskiego sąsiedztwa z prężnymi ośrodkami szklarczymi i dostatku surowców, nie rozwinęło się w Hejnicach szklarstwo.
Miastem Hejnice stały się 31. czerwca 1917. Dziś mają przemysłowy i rekreacyjny charakter. Żyje tutaj niecałe trzy tysiące mieszkańców. Mają do dyspozycji m.in. przedszkole, szkołę podstawową oraz średnią szkołę leśniczą.

Z okolicą Hejnice łączy kolej i liczne szosy. Przebiega tędy lokalna linia kolejowa Raspenava–Luh pod Smrkem–Lužec pod Smrkem–Hejnice–Bílý Potok, a dalej trasę tę kontynuuje szosa na Smědavu (Smiedawę). Inne drogi łączą Hejnice z pobliskimi Lázněmi Libverda.
Okolice Hejnic - gęsto zaludnione od najdawniejszych czasów, położone pod urozmaiconym i rozczłonkowanym głębokimi dolinami Oldřichovskim hřebenem, są bogate w atrakcje turystyczne, miejsca owiane legendami, z licznymi ciekawostkami i ciekawą historią.
Wielkimi atrakcjami najbliższej okolicy są m.in.:
• punkty widokowe Ořešník (800m n.p.m.), Paličník (844m n.p.m.), Frýdlantské cimbuří (900m n.p.m.)
• wodospady na Černém potoce i na Štolpichu
• oraz hotel górski i baza turystyczna Smědava położna u stóp Jizery (1122m n.p.m.)
• Obří sud (Wielka Beczka) w Lázně Libverda - restauracja w kształcie... beczki na wino.
Legenda o złym mnichu i dzwonach
W kościele Nawiedzenia Marii Panny podobno onegdaj dzwonnikiem był gruby i zły franciszkanin. Kiedy zmarł, dzwony nie chciały mu zadzwonić na pogrzeb i bez dźwięku kołysały się na wieży. Zaklęcie złamał dopiero doświadczony myśliwy, który odniósł czarnego koguta - duszę dzwonnika - do jeziorek Na Čihadle (Na Czatowni), na skłonie Černéj hory (Czarnej Góry), które są bramą do piekła, i tam wrzucił go do wody.

Źródło: www.goryizerskie.pl
Autor: Arkadiusz Lipin